Artykuł naszego studenta Manfreda Gawlasa, przygotowany razem z Jakubem Lesiem z UWr, otrzymał główną nagrodę w konkursie na najlepszą studencką publikację naukową podczas prestiżowego International Astronautical Congress. Wspólnie przygotowali interdyscyplinarną pracę o kolizjach sztucznych satelitów na orbicie geostacjonarnej. Gratulujemy!

Publikację „Operational Sustainability of Geosynchronous Equatorial Orbit: Analyzing the Impact of Localized Fragmentation Events on Space Operations in GEO” nagrodzono w Sydney na 76. International Astronautical Congress (IAC).

To największe i najbardziej prestiżowe na świecie forum wymiany wiedzy w zakresie badań i technologii kosmicznych, organizowane od 1950 r. Tegoroczna edycja, zorganizowana pod hasłem „Sustainable Space: Resilient Earth”, zgromadziła ponad 4100 publikacji naukowych z przeszło 100 krajów.

Manfred Gawlas jest studentem trzeciego roku informatyki algorytmicznej na WIT. Jest też członkiem działającego przy Wydziale Mechanicznym koła naukowego PWr in Space, a obecnie przebywa na stażu w Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) w holenderskim Noordwijk.

Nagrodzoną pracę napisał wspólnie z Jakubem Lesiem, studentem prawa na Uniwersytecie Wrocławskim.

Interdyscyplinarność nagrodzona

Międzynarodowe jury IAC zwycięzców w kategorii Undergraduate Paper wybierało spośród ponad tysiąca zgłoszeń. Wrocławskich studentów doceniono za oryginalność, interdyscyplinarność i znaczenie pracy dla przyszłości działań w przestrzeni kosmicznej.

Publikacja poświęcona jest symulacji fragmentacji (takich jak kolizje czy rozpad) satelitów na orbicie geostacjonarnej oraz analizie ich wpływu na bezpieczeństwo i ciągłość działania innych obiektów kosmicznych. Twórcy opracowali autorski symulator propagacji odłamków z wybuchów i kolizji oraz przeprowadzili tysiące symulacji metodą Monte Carlo, uzyskując reprezentatywne wyniki na prawdopodobieństwa kolizji w krótkiej perspektywie czasu. Szczególne znaczenie w ich współpracy miał dobór tematu.

– Dzięki różnym specjalizacjom mogliśmy wybrać ciekawy z perspektywy obu dziedzin problem skutków eksplozji na orbicie – tego, czy zagrożenie dla innych satelit jest duże i czy trzeba zabezpieczać się na takie sytuacje z perspektywy osób decydujących o regulacjach – opowiada Manfred Gawlas, studiujący na WIT.

Istotny dla autorów był też problem symulacji takiego systemu oraz wyznaczania prawdopodobieństw niebezpiecznych zbliżeń i wymyślenia sensownej metryki do ich oceniania.

Manfred Gawlas odpowiadał za symulator i badanie wpływu lokalnych zdarzeń fragmentacyjnych na bezpieczeństwo i stabilność funkcjonowania systemów satelitarnych na orbicie. Z kolei Jakub Leś zajął się osadzeniem tych badań w ramach obecnie dostępnych danych oraz analizą tematu z perspektywy potencjalnych regulacji i rozwiązań prawnych.

Użył do tego zarówno wyników istniejących podobnych badań, jak i ich własnych, dotyczących istotnych dla nich wydarzeń, oraz interpretacji badań Manfreda Gawlasa.

– Połączenie kompetencji technologicznych i prawnych pozwoliło nam stworzyć kompleksową analizę, dotyczącą zrównoważonego i odpowiedzialnego wykorzystywania przestrzeni kosmicznej – zagadnienia o kluczowym znaczeniu dla przyszłości globalnych operacji orbitalnych – mówi Manfred Gawlas, i dodaje, że najważniejsze było dla niego zadbanie, by badanie było szeroko reprezentatywne dla wielu sytuacji na orbicie.

– Pokazaliśmy nie problem eksplozji konkretnego satelity, lecz to, jakich skutków można oczekiwać wskutek potencjalnej katastrofy dowolnego z satelitów na orbicie geostacjonarnej – dodaje student.

Symulacje dla bezpieczeństwa w kosmosie

Od lipca 2025 r. Manfred Gawlas przebywa półrocznym stażu w ESA, działając w projekcie CHIME w departamencie Obserwacji Ziemi. Odpowiada tam za projektowanie i programowanie alternatywnej architektury dla symulatora instrumentu optycznego misji. Kładzie nacisk na przejrzystość kodu dla fizyków pracujących przy misji oraz dostarcza dodatkowe rozszerzenia ułatwiające pracę innych specjalistów.

Nagrodzony artykuł powstał dzięki wsparciu Laboratorium Technologii Usługowych i Sieciowych z WIT, które udostępniło swoje zasoby obliczeniowe do przeprowadzenia symulacji. Również z pomocą tego laboratorium w kole naukowym PWr in Space powstały już cztery artykuły naukowe oraz badania dotyczące optymalizacji geometrii rakiety na zawody EUROC 2025 i wyznaczania charakterystyki aerodynamicznej rakiety.